Έφυγε από τη ζωή η Αγγελική Λαΐου

«Το Βυζάντιο είναι κάτι το ξεχωριστό, αλλά δεν είναι κάτι το εξωτικό». Η διεθνούς φήμης βυζαντινολόγος, καθηγήτρια στο Χάρβαρντ και ακαδημαϊκός, Αγγελική Λαΐου, που «έβγαλε» με το έργο της το Βυζάντιο από το «σκοτάδι», πέθανε σε ηλικία 67 ετών. Εξέπνευσε την Πέμπτη το βράδυ σε νοσοκομείο της Νέας Υόρκης όπου νοσηλευόταν με καρκίνο.
Ήδη γίνονται προσπάθειες για να επισπευσθούν οι διαδικασίες, ώστε η σορός της Αγγελικής Λαΐου να βρίσκεται την Τρίτη στην Ελλάδα. Τότε θα αποφασιστούν και οι λεπτομέρειες της κηδείας της. Επιθυμία της ήταν να ταφεί στο νεκροταφείο της Καισαριανής, όπου υπάρχει ο οικογενειακός τάφος των γονιών της.
Ο πρόωρος θάνατος της Αγγελικής Λαΐου είναι μια μεγάλη απώλεια για την επιστήμη και τις βυζαντινές σπουδές, τον δημόσιο βίο αλλά και την πολιτική (βουλευτής Επικρατείας το 2000, υφυπουργός Εξωτερικών στην τελευταία κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ).
Απώλεια είναι και για την Ακαδημία Αθηνών, της οποίας υπήρξε μέλος από το 1988. Η εκλογή της στην Ακαδημία, μαζί με της Γαλάτειας Σαράντη και της Κικής Δημουλά αργότερα, έφερε ρωγμή στον συντηρητισμό του ιδρύματος που μέχρι τότε δεν δεχόταν στους κόλπους του γυναίκες.
Τα έργα της, δεκτά από τους μεγαλύτερους διεθνείς εκδοτικούς οίκους, αποτελούν αναφορά για την Ιστορία του Βυζαντίου, το οποίο έβλεπε όχι συνυφασμένο με τον σκοταδισμό ή ως εχθρό του αρχαίου ελληνικού πνεύματος.
Μνημειώδες για τη μελέτη του βυζαντινού κόσμου είναι το τετράτομο έργο «Οικονομική Ιστορία του Βυζαντίου. Από τον 7ο έως των 15ο αιώνα», στο οποίο είχε τη γενική εποπτεία - έκδοση το ΜΙΕΤ όπως και η μελέτη της «Η αγροτική κοινωνία στην ύστερη βυζαντινή εποχή», βασισμένη σε απογραφές περιουσιακών στοιχείων λαϊκών και εκκλησιαστικών γαιοκτημόνων.
Τα ερευνητικά της ενδιαφέροντα είχαν επίκεντρο τους οικονομικούς και κοινωνικούς θεσμούς του Βυζαντίου, την οικογένεια και τη γυναίκα («Οικογενειακοί θεσμοί και η θέση της γυναίκας στο Βυζάντιο»).
Γεννημένη στην Αθήνα το 1941, μετά τις σπουδές της στην Αθήνα, απέκτησε διδακτορικό δίπλωμα στο Χάρβαρντ, όπου το 1981 εξελέγη καθηγήτρια Βυζαντινής Ιστορίας και διετέλεσε πρόεδρος του Τμήματος Ιστορίας (1985 - 1988).
Μεταξύ 1989 και 1998 διηύθυνε ένα από τα σημαντικότερα ερευνητικά κέντρα στον κόσμο για το Βυζάντιο, το «Dumbarton Οaks». Επίσης δίδαξε ως επισκέπτρια καθηγήτρια και σε άλλα, αμερικανικά και ευρωπαϊκά, πανεπιστήμια.
Τιμήθηκε το 1996 με τον Ταξιάρχη του Τάγματος και της Τιμής. «Υπήρξε μια κορυφαία επιστήμονας», δήλωσε ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ Γιώργος Παπανδρέου, προσθέτοντας: «Είχα την τιμή να συνεργαστώ μαζί της όταν, μετά τις εκλογές του 2000 εξελέγη βουλευτής Επικρατείας, ανέλαβε καθήκοντα υφυπουργού Εξωτερικών, προσφέροντας σημαντικό έργο».

ΔΗΜΗΤΡΑ ΡΟΥΜΠΟΥΛΑ, ΕΘΝΟΣ, 15/12/2008